Onze 6 maanden Oeganda zitten er op. In mijn vorige blog kon je lezen over hoe ik een leven in Oeganda en een leven in the Home of Hope and Dreams heb ervaren. Waar de eerste 4 maanden behoorlijk uitdagend en confronterend waren, kijk en reflecteer ik met zo'n goed gevoel terug naar de gehele 6 maanden, mede door de keuze te maken om onze tijd en energie te splitsen tussen the Home of Hope and Dreams en andere projecten die op ons pad zijn gekomen.

Ik ben zo dankbaar met alles wat we hebben mogen ervaren, met de zaadjes die we hebben mogen planten, met de vooruitgang die we hebben mogen initiëren en de koers die we samen met het team hebben mogen varen.

Als kers op de taart, mochten wij het allereerste Home of Hope and Dreams family strengthening project doen met het openen van een retailshop voor de familie van Samuel, 1 van de kinderen van the Home of Hope and Dreams. Een project dat financiële zelfstandigheid en verantwoordelijkheid zal opleveren. 

En hiermee komt een einde aan ons Afrika avontuur. Via deze weg wil ik nogmaals mijn dankbaarheid tonen naar Gini en het hele team van the Home of Hope and Dreams voor het vertrouwen in ons.

Tevens ben ik trots op onszelf dat we deze kans om onze langgekoesterde droom werkelijkheid te laten worden hebben aangepakt.

Tijd om te reflecteren, tijd om mijn inzichten te verzamelen en de balans op te maken. Ik ga mijn inzichten niet allemaal delen, echter zijn er wel een paar die ik graag middels deze blog wil delen, omdat ze hopelijk net zoals bij mij ook bij jou als lezer een nieuwe kijk kunnen geven:

- In mijn beleving was het optuigen van een non profit organisatie in landen als Oeganda een veel betere manier om iets aan de wereld bij te dragen dan een business waar het gaat om geld voor je zelf verdienen. En begrijp me niet verkeerd, ik vind het dit niet "slecht", echter vanuit mijn idealistische gedachte is een type organisatie (NGO) zoals the Home of Hope and Dreams gewoon effectiever om een positieve ontwikkeling op de wereld teweeg te brengen, omdat het hier echt gaat om het in dit geval welzijn van verlaten kinderen. Totdat ik bij mijn andere project, winst georiënteerde onderneming Villa Katwe besefte dat als je ook vanuit een eigen behoefte, passie en/of missie iets start en je een heldere visie hebt, je (in)direct een gigantische ontwikkeling bij je personeel kan bewerkstelligen. Waarmee je lokale rolmodellen kan creëren die zelf de eigenaarschap pakken over de vooruitgang in hun eigen leven en indirect ook de levens van anderen. Vooruitgang dat kan helpen om diepgewortelde maatschappelijke problemen aan te pakken.

In een maatschappelijke organisatie waarbij de inkomsten vaak uit fundings uit Westerse landen komen, wordt al snel een "comfortabele" bubble gecreëerd, waarbij de verantwoordelijkheid ligt bij de muzungu's (blanken) en het personeel weinig druk ervaart met betrekking tot financiële performances & resultaten. Dit wordt nog eens extra gevoed door de gedachte van de Afrikaanse gemeenschap dat wij als blanken over oneindige financiële middelen bevatten. En doordat er over het algemeen, mede door ons groot goede doelen hart, voldoende geld binnengehaald wordt, zal bij deze maatschappelijke organisaties de comfortabele bubble in stand worden gehouden. Dit creëert de comfort en enorme afhankelijkheid binnen de organisaties. En net zoals in het leven, kan het creëren van comfort en afhankelijkheid uiteindelijk stagneren in de groei en het welzijn van de hulpbehoevende. 
Wellicht het allerbelangrijkste van dit, het personeel voelt hierdoor minder de eigenaarschap over een project en bij het niet voelen van eigenaarschap wordt het bouwen aan een duurzame organisatie onmogelijk, waardoor er een groot risico ontstaat dat de oorspronkelijke intentie van de oprichting in gevaar komt.
Dit heb ik zelf ervaren in onze tijd bij the Home of Hope and Dreams en ook uit vele anderen verhalen opgepikt. Het team in Oeganda is momenteel bezig om de funding vanuit Nederland aan te vullen met lokale inkomsten, gegenereerd uit diversen lokale projecten. Inmiddels bestaat het management op locatie alleen uit lokale mensen, die met het vertrouwen uit Nederland verandering brengen in het patroon wat ik hierboven omschrijf. En mijn hart maakt een sprongetje als ik zie hoeveel effort er momenteel door het team wordt ingelegd. Dat is pas eigenaarschap!

- In mijn vorige blog citeerde ik "we begrijpen elkaar vaak niet". Het leven in een land als Nederland, kunnen we niet vergelijken met het leven in Oeganda. Ons gedrag en onze mindset heeft enige aanpassing nodig op het moment dat je in Oeganda wilt werken, laat staan een organisatie wilt runnen. Waar in Nederland een focus ligt op efficiency, ligt deze in Oeganda vooral op overleven. En toch proberen veel mensen uit diverse windstreken neer te dalen in Afrika om te "helpen". Verhalen en situaties die je tegenkomt waar een altijd terugkerend patroon bestaat dat op het moment dat de oprichter van het project ermee ophoudt, het project ook in elkaar valt. Geen opvolging en draagkracht voor een succesvol vervolg. Logisch, ja vind ik wel. Ik geloof er daarom heel erg in dat we alleen maar van toegevoegde waarde kunnen zijn als we met een open en respecterende blik naar de lokale werkwijzen kijken, onze kennis en kijk kunnen toevoegen in de gebieden waar dat gevraagd word. En wellicht de belangrijkste, de verantwoordelijkheid op de juiste plek laten liggen. Want dit is 1 van mijn belangrijkste lessen die ik voor mezelf uit ons verblijf geleerd heb. De verantwoordelijkheid niet willen overnemen van een probleem dat niet van mij is en alleen daar met ziel en zaligheid kunnen bijdragen wat de situatie op dat moment van me vraagt.

Ik wil dit verder uitleggen met een voorbeeld. Het is heel normaal binnen de Oegandese (werk)cultuur dat de baas vertelt hoe het gaat (zeker als de baas een blank persoon is). Ik heb wel eens uitgesproken alsof het lijkt dat het team dacht dat wij werkelijk alles wisten, wat uiteraard niet het geval is. Onze eerste staff meeting was heel eenzijdig, wij spraken, het team zat ons aan te staren. Vergelijkbaar met een groepje 3 op de basisschool. Dit wilde we ombuigen om meer pro activiteit in de meeting te brengen. Met succes, want na wat discomfort te creëren en geduld te behouden in de meeting, zei 1 teamlid weifelend: waarom doen wij eigenlijk monocultuur i.p.v. agricultuur? YES, eindelijk, dat is wat we wilde zien. Waarop ons antwoord was, geen idee en wellicht kan jij ons hier meer over vertellen. Er was nu een situatie ontstaan waarbij een teamlid naast alleen een uitvoerende rol ook een initiërende rol kreeg, die uiteindelijk kan uitgroeien naar de eigenaarschap over een project. En ik geloof dat eigenaarschap 1 van de belangrijkste criteria is om een gemotiveerde houding bij het personeel te creëren.